Met een leuke groep brouwers kwamen we bijeen bij het Mediamatic Cleanlab voor de gistworkshop van De Bierkaai. Wolter Jonkman en Ad van Nuenen hebben mooi verzorgd cursusmateriaal in elkaar gezet en gezorgd voor de benodigdheden.
Er wordt uitgelegd hoe belangrijk gist eigenlijk is voor het eindresultaat van je bier. Een gist moet zich goed voelen en daar kun je als brouwer natuurlijk voor zorgen! Als de gist in optimale conditie is en alles is zo geregeld dat de gist zich lekker voelt kan de gist het beste doen waar we hem voor nodig hebben: suikers opeten om alcohol en CO2 te produceren.
We leren ook hoe belangrijk het is om zo schoon mogelijk, en waar kan zelfs steriel, te werken. Zo kunnen we eigenlijk al best snel aan de gang. We kunnen met Agar en moutextract een medium maken waarop we straks een reinstrijk en een schuine buis kunnen maken. Tsja, deze termen horen er nu eenmaal bij en zijn na de workshop eindelijk duidelijk voor de deelnemers. Want je leest er wel eens iets over, maar een ‘schuine buis’ blijft toch iets raadselachtigs hebben als je niet precies weet wat dat is.
We gaan uit een paar flesjes Westmalle Dubbel proberen wat gistcellen te jatten. Uiteraard moet eerst het bier uitgeschonken en opgedronken worden. Iedereen gaat in de weer met gasbranders, entnaalden en petrischaaltjes om zo de perfecte gistkolonie te pakken te krijgen!
Ook wordt er aandacht besteed aan het maken van giststarter Ook hier geldt: schoon werken. Je wil gewoon de mogelijkheid tot contaminatie zoveel mogelijk beperken. Wolter heeft handige tips en bespreekt de werkwijze die hij altijd hanteert.
Verder krijgen we nog de nodige informatie met betrekking tot het bewaren van slurry en we maken zelf een Glycerol ampul, waarmee je gist kunt invriezen. “Maak van elke gist die je wilt bewaren twee ampullen”, is het advies van Ad. “Zo heb je gist genoeg voor de rest van je leven.”
Aan het einde van de workshop zit iedereen met twee petrischaaltjes, een schuine buis en een Glycerol ampul met daarin verschillende gisten. De deelnemers mogen alles meenemen naar huis en daar aanschouwen hoe ongeveer 5 dagen later inderdaad de gistkoloniën zich gevormd hebben. Het was een leerzame en magische avond!
Op Maandagavond 22 januari 2018 vanaf 18:00 tot 21:30 uur zullen Wolter Jonkman en Ad van Nuenen een workshop geven over het opkweken en bewaren van gist. Tijdens deze avond zullen het maken van een agar voedingsbodem, gieten van een agar plaat, het enten van de juiste gistkolonie, maken van een starter en het invriezen van gist op een praktische manier worden behandeld.
Kosten voor workshop zijn 15 euro per persoon en er is plaats voor 10 personen tijdens deze avond.
De workshop is VOL, je kunt helaas niet meer aanmelden!
Na aanmelding ontvang je informatie over het betalen van de kosten. De inschrijving is definitief als het bedrag is overgeboekt op de rekening waarna je van ons een definitieve deelnamebevestiging zal ontvangen. Aanmelden kan tot 19 januari of tot het moment dat de workshop vol zit.
Er is ook een mogelijkheid om een lekkere pizza te eten op eigen kosten voordat de workshop begint bij Mediametic. Pizza is er vanaf 17:00 uur en de prijzen gaan vanaf 8 tot 15 euro en de pizza’s zijn veganistisch. Mocht je hieraan mee willen doen vermeld dat dan bij je aanmelding.
Adres:
Mediamatic
Dijksgracht 6
1019 BS Amsterdam
Zaterdag 29 oktober 2016 was een mooie zonnige herfstdag met een lekkere temperatuur van 14 graden Celsius. Het was de afsluitende brouwdag van de tweede Bierkaai brouwcursus van 2016 bij Mediametic. De cursisten konden in praktijk brengen wat ze in 5 avonden theorie geleerd hadden. De “cursus” WhatsApp groep stond al dagen roodgloeiend met vragen en suggesties, wat aangeeft dat de sfeer er goed in zat.
De zes bierkaaiers Peter, Mark, Hans, Ronald, Wolter en ikzelf hadden hun brouw installaties uit hun huizen gerukt om deze klaar te zetten voor de brouwlustige cursus mannen. Na al dit gezeul en klaar gezet kwam de koffie met koek als een welkome versterking. De cursisten werden per tweetal verdeeld over de installaties, gewapend met hun zelfgemaakte recept. Weldra ging de fik in menig brander om te ketels op te stoken tot de gewenste temperaturen.
Grappig om te zien wat voor brouw methoden er gebruikt werden. De maisch koelbox, de weckpan met compleet roermechanisme, elektrische weckpannen en RVS pannen met bolkranen werden gebruikt, kortom een lust voor het oog. De cursisten krioelden als nijvere mieren door elkaar opzoek naar mout en brouwgereedschap. De maisch geuren vulden de ruimten en ook het buiten terrein van het clean lab. Veel cursisten namen de tijd om bij andere brouw installaties te gaan kijken.
Het filtreer gereedschap werd in gereedheid gebracht en de lunch werd tussen de brouwstappen door naar binnen geschoven. Nu verdwijnt alles de kookketels in. Dit is het moment om de eerste flessen bier open te trekken. Veel cursisten hadden hun eigen gemaakte brouwsels meegenomen. Daar zaten vele lekkere bieren tussen. Zelfs een niet bedoeld zuurbier die erg smakelijk was.
Voor de chauffeurs was het af en toe slikken als er weer een lekker biertje langskwam. De laatste stap is het koelen en het wort in het gist vat steken. Leuk om te zien wat voor tijdverschil er tussen de verschillende brouwmethoden zit. De eerste was al om 13:00 klaar en de ander rond de klok van 15:30. Gelukkig is het brouwen geen tijd wedstrijd en gaat het nog steeds om wat er uit de gist vaten komt. En voor de cursisten hoop ik dat dit een lekker smakelijk bier is wat met trots gedronken kan worden.
Het moment van de certificaat uitreiking is aangebroken. Alle cursisten hebben hun welverdiende certificaat in ontvangst genomen van Ronald.
Zo, nu worden cursisten losgelaten in de brouwwereld en hopelijk kunnen we nog vele lekkere bieren van deze mannen proeven bij de bierkaai ledenavond of tijdens festivals als ze commercieel gegaan zijn.
11 november 2016 staat de lezing en proeverij van Toon van den Broek op het bierkaai programma. Mis deze unieke avond niet en schrijf je in via de bierkaai site. De cursus bieren gaan we de ledenavond van december proeven als ze klaar zijn en anders gewoon een andere ledenavond tijdens het vrij drinken.
Op donderdagavond 30 juni 2016 zullen Ad van Nuenen en Wolter Jonkman een workshop geven over het opkweken en bewaren van gist. Tijdens deze avond zullen het maken van een agar voedingsbodem, gieten van een agar plaat, maken van een reinstrijk, het enten van de juiste gistkolonie, maken van een starter en het invriezen van gist op een praktische manier worden behandeld.
Kosten voor workshop zijn 20 euro per persoon en er is plaats voor 8 personen tijdens deze avond.
De locatie is in Amsterdam Noord aan de Distelweg.
Na aanmelding ontvang je informatie over het betalen van de kosten. De inschrijving is definitief als het bedrag op de rekening is ontvangen. Daarna ontvang je van ons een definitieve deelnamebevestiging. Aanmelden kan tot 20 juni of tot het moment dat de workshop vol zit, via info@debierkaai.net
De aftrap van onze eerste brouwcursus is een feit, op 13 januari is de eerste cursusdag gegeven. We gingen van start met een groep van 11 enthousiaste hobbybrouwers (in spé) in het brouwhok van Hans en consorten (waarvoor dank!).
We begonnen met een korte introductie, wie ben je, waarom doe je mee en wat wil je leren? Dit alleen leverde al wat leuke anekdotes en een ontspannen sfeer op. Iedereen had er overduidelijk zin in!
Nadat Ronald het brouwproces in de basis heeft uitgelegd, is er een “brouwsel” gemaakt van een blik gecombineerd met moutextract. Gedurende de weken van de cursus zullen we de vergisting volgen, en uiteindelijk zelf dit bier bottelen.
Terwijl het brouwsel lekker stond af te koelen, is er nog wat dieper op het cijfermatige in gegaan, en mochten de cursisten zelf een suikeroplossing maken en vervolgens meten. Hierna is de theorie over de veelgebruikte meetmethode “SG” uitgelegd, wat bij sommigen nogal voor wat vraagtekens zorgde. In het begin is het misschien lastig, maar aan het eind van de cursus zullen jullie het allemaal gesneden koek vinden! Check onze Facebook-pagina voor een korte fotoreportage.
Verslag van Martin Klene (cursist)
Het is woensdag 13 januari 2016. De oliebollen zijn op, de feestvreugde is weer verwerkt en je wordt er door je smartphone agenda aan herinnerd dat je je hebt opgegeven voor de cursus “Bierbrouwen voor beginners” van “De Bierkaai”.
De cursusleiding heeft netjes alle gegevens doorgegeven aan de cursisten, alles verder keurig geregeld en we gaan eens kijken of we de aangegeven locatie aan de Distelweg 83 te Amsterdam Noord kunnen bereiken.
In mijn geval betekent dat een metro-rit naar CS, een toeristisch tochtje op het dek van de in de jaren nogal geslonken pont over het IJ en het na jaren herontdekken van een buurt in Amsterdam waar ik toch echt van 1967 tot 1972 op de middelbare school heb gezeten. Het voelt toch een beetje als thuiskomen. De bus brengt me naar de Distelweg en geloof het of niet, de halte is echt direct schuin tegenover de cursuslocatie.
Etappe 1 volbracht, maar wat tref je aan op het adres dat je hebt genoteerd? Hierbij moet natuurlijk wel even in de gaten worden gehouden dat alle waarnemingen in het donker plaatsvinden, bij daglicht kan de impressie nogal afwijken. Als je het gebouw globaal beziet, denk je aan een loods met daarop een verkeerstoren van een klein sportvliegveld, waarbij in de bovenste koepel nog steeds de feestverlichting aanwezig is van een verdwaald studentendispuut. Ik zou zeggen een locatie die in feite volstrekt logisch past bij de vereniging als je weet op welke bijzondere locatie ik dezelfde week de maandelijkse bijeenkomst heb bijgewoond.
Ik zie niemand en weet dan nog niet dat de deur in feite open staat zoals altijd bij de vereniging. Ik begin me af te vragen, ben ik op de juiste plek, waar is het echt en zou er al iemand van de cursusleiding aanwezig zijn (ik ben nogal vroeg)? Dan zet je slim een van de Whatsapp groepen in die al voor de cursus waren gedefinieerd en zowaar Ronald Opsomer reageert, doet netjes de deur open en heet mij welkom.
Ik verneem dat deze ruimte nog volop in ontwikkeling is en dat een aantal leden van de vereniging druk doende is een fijne brouwlocatie te realiseren. Dat je een academische opleiding moet bezitten om later op de avond het toilet te vinden, nemen we verder op de koop toe. Ik kan je zeggen, gelukkig was Ronald er als gids want anders had ik nu nog boven in de koepel gezeten, terwijl de mengsels beneden stonden te pruttelen.
Mark Henke staat in de cursusruimte al helemaal startklaar voor zijn rol als assistent cursusleider, fotograaf, moutextract koker, kortom wat doet die man allemaal niet. En dat met een bevlogenheid die ik nog even moet opwekken na een lange dag in de ICT. Een hartelijk welkom en daar is ook Hans Dijkstra, een van de oprichters van de ruimte, een man die volgens mij nog in staat is in de oerwouden van donker Afrika een bier te brouwen met camping gas en een oude wasmachine. Hans, joviaal aanwezig zoals altijd, zal ons later van een prima warme bak koffie voorzien.
Langzamerhand komen de cursisten binnen en de voorstelronde kan een aanvang nemen. Het valt direct op dat alleen mannen zich hebben aangemeld en dat er meerdere cursisten zijn met de voornaam Mark. Nog meer saillante details: een enorme spreiding in leeftijden, achtergronden, motivaties en dat maakt het juist bijzonder. Cursisten komen van Hoorn tot Rijswijk.
Volle bak, we kunnen beginnen. Deze avond legt Ronald de opzet toe van de cursus uit en beginnen we echt bij het begin: we leren het begrip SG en hoe daar mee om te gaan. Meten is weten tenslotte.
Ondertussen begint Mark aan een “blikbrouw” met een deel vloeibare gekookte wort en een deel moutextract kant en klaar uit het plastic. Dit is een onderdeel om met name het gistingsproces tijdens de cursus in de tijd te kunnen volgen.
Toen ik de ruimte binnenkwam heb ik natuurlijk het fototoestel gespot maar ja toen wist ik nog niet dat deze gedenkwaardige avond in groot detail op de gevoelige plaat zou worden vastgelegd. Eigenlijk zou je dit verslag daarmee direct overbodig kunnen verklaren, want de foto’s zijn direct op alle kanalen gepubliceerd. Ik hoop zelf niet dat ik sommige foto’s later zal aantreffen op sociale media in Verweggistan of bij de bierbrouwers van Samoa, maar dat zien we dan wel weer.
Een gedenkwaardige avond, veel geleerd in een sfeer die naadloos aansluit met de sfeer zoals die wordt gecreëerd tijdens de ledenavonden. Prima de luxe. Volgende week verder.
Martin Klene
PS: Toeval bestaat niet(?)
Tegenover mij zaten twee cursisten waarvan één op loopafstand van mij woont en één een stukje verderop. Jullie kunnen begrijpen dat ik de autorit terug naar huis met drie starterspakketten in de kofferbak, bijzonder heb gewaardeerd.
